Türk basketbolcular FIBA’ya başvurabilir mi?

Türk basketbolcular FIBA’ya başvurabilir mi? Kaya Peker – Trabzonspor davası

Daha önceki makalelerimde özellikle basketbolda uygulanan “çift sözleşme” sorunundan bahsetmiştim. Avrupa’da büyük liglerde ve Amerika’da oyuncuların sözleşmelerinde belirlenen ücret “brüt” ücret iken ülkemizde yapılan sözleşmelerde “net” ücret sözleşmelere yazılıyor. Oyuncularla anlaşmada net ücretin yazılması neticesinde de başta gelir vergisi olmak üzere kanuni vergi yükümlülüklerinden kulüpler sorumlu durumda. Bu durumda da kulüpler vergisel yükümlülüklerinden kurtulmak için oyuncularla çifte sözleşme imzalıyor. Bu sözleşmelerden bir tanesi zaten mecburi olarak “tek tip” sözleşme. Bu sözleşmeler TBF’ye gönderiliyor ve daha önceden de belirttiğimiz üzere oyuncuların ücreti gösterilebilecek asgari rakam üzerinden gösteriliyor. Ayrıca oyuncularla kulüpler arasında özel sözleşme olarak adlandırılan 2. bir sözleşme de yapılıyor. Bu sözleşmeler özel hukuk çerçevesinde yapıldığı için sözleşme serbestisi bu durumda geçerli. Başka bir deyişle kanunda yasaklanan durumlar dışında içerik tarafların özgür iradeleriyle belirlenebiliyor. Sonuç olarak Türk oyuncular da FIBA BAT şartını sözleşmelerinde yargı yolu olarak belirttikleri takdirde olası bir sözleşme ihlali durumunda FIBA’ya başvurabilirler.

Bu konuda FIBA BAT kararlarını incelerken Kaya Peker’in daha önceden 2 Türk kulübüyle olan uyuşmazlığını FIBA’ya taşıdığını gördüm. Bunlar 2007/08 sezonundan kaynaklanan alacakları açısından Beşiktaş’a karşı yaptığı başvuru ve 2013/14 ve 2014/15 sezonundan kaynaklanan alacakları açısından Trabzonspor’a karşı yapılan başvurulardır.

Peker (davacı) – Trabzonspor (davalı) davasını incelediğimizde ;

05 Ağustos 2013 tarihinde davacı ve davalı 2013/14 ve 2014/15 sezonlarını kapsayacak şekilde bir sözleşme (sözleşme) imzalamışlardır. Oyuncunun kulüpten 2013/14 sezonuna ilişkin alacağı toplam net ücret 450.000 USD olup taraflar bu ücretin 15 Eylül 2013 tarihinden başlamak üzere 10 eşit taksitte ödenmesi konusunda mutabık kalmışlardır. 2014/15 sezonuna ilişkin olarak kararlaştırılan net ücret 465.000 USD olup taraflar 15 Eylül 2014 tarihinde başlamak üzere aylık 46.500 USD olmak üzere 10 eşit taksitte ücretin ödenmesi konusunda mutabık kalmışlardır. Buna ek olarak sözleşmede saha içi başarısına göre oyuncuya belli bir prim verilmesi öngörülmüştür.

Oyuncu 2013/14 sezonuna ilişkin son 3 maaş toplam tutarı olarak 135.000 USD maaş ödemesini, 7.500 USD Türkiye Kupası son 8’e kalma başarı primini ve geçmiş ödemeleri hakkında da 5.000 USD tutarı alamadığını belirtmiştir. Oyuncu devamla 2013/14 sözleşmesindeki temerrüt nedeniyle 2014/15 sezonuna ilişkin bonuslar dahil tüm ödemelere hak kazandığını 465.000 USD toplam maaş ödemesi ve 217.500 USD toplam bonus ödemesini talep etmiştir.

Davalı soruşturmanın kapanmasına kısa bir süre davaya ancak cevap vermiş ve 15 Ocak 2015 tarihinde Hakem’in 2014/15 sezonuyla ilgili oyuncunun cevaplarına karşı yazılı bir beyanda bulunmuştur. Davalı cevap dilekçesinde davacının herhangi bir ödemeyi hak etmeyeceğini savunmuştur. Daha sonra 08 Şubat 2015 tarihli dilekçesinde önceki beyanını değiştirmiş, oyuncuya gecikmiş ödemelerini ödemeye razı olduğunu ancak 2014/15 sezonuna ilişkin herhangi bir ödemede bulunmak istemediğini belirtmiştir.

BAT’dan önceki işlemler

22 Ekim 2014 tarihinde davacı 21 Ekim 2014 tarihli Tahkim Başvuru Dilekçesini doldurmuştur.

24 Ekim 2014 tarihinde oyuncu BAT’a 4,998.00 Euro bedeli geri ödenmeyecek işlem ücreti olarak yatırmıştır.

11 Kasım 2014 tarihinde BAT anlaşmazlığa hakem olarak Mr. Klaus Reichert’in atandığını taraflara bildirmiştir. Ayrıca BAT tarafların aşağıdaki ödemeleri yapmasını bildirmiştir.

* Davacı (Kaya Peker) EUR 6,500.00

* Davalı (Trabzonspor Basketbol Kulübü) EUR 6,500.00

25 Kasım 2014 tarihinde 6.508,00 Euro davacı tarafından yatırılış, 16 Aralık 2014 tarihinde de yine davacı tarafından davalının ödemesi gereken 6.508,00 Euro yatırılmıştır.

Davalı davaya cevap vermemiştir. Bununla birlikte, aşağıdaki paragraf 6’da yer aldığı üzere 15 Ocak 2015 tarihinde davaya iştirak etmiştir. Davalının iştiraki Hakem’in davacıya 22 Aralık 2014 tarihinde aşağıdaki soruları yöneltmesi üzerine verilmiştir.

“1. Davacı 2014-15 sezonunda hangi kulüpte oynamaktadır? 2. 2014-15 sezonuna ilişkin maaş ve diğer hakedişleri ne kadardır? 3. Eğer 1. Soruya yanıtı hayır ise ve 2014-15 sezonunda basketbol oynamıyorsa nedeni nedir ve bu sezona ilişkin garanti sözleşme imzalamak için gösterilen çaba nedir.” Davacı bu sorulara ilişkin cevaplarını 30 Aralık 2014 tarihinde sunmuş ve 13 Ocak 2015 tarihinde Hakem davalıya oyuncunun beyanlarına karşı cevaplarını sunması için bir süre tanımıştır. (15 Ocak 2015 tarihinde davalı kulüpçe cevap verilmiştir.) 26 Ocak 2015’te davacı karşı beyanlarını sunmuştur.

28 Ocak 2015 tarihindeyse de Hakem BAT kurallarının 12.1. maddesi uyarınca dilekçelerin teatisi aşamasının sona erdiğini bildirmiştir.

04 Şubat 2015 tarihinde davacı masraflarını bildirmiştir. Davalı masraf bildiriminde bulunmamıştır.

06 Şubat 2015 tarihinde davalı tarafa davacının masraf listesine beyanda bulunması için süre verilmiş 08 Şubat 2015 tarihinde de bu ve diğer konulara ilişkin davalı beyanda bulunmuştur:

“Trabzonspor Medical Park olarak oyuncuya ve menajerine Trabzonspor’da oynadığı sezon için tüm borçlarımızı ödemeye razıyız ancak oynamadığı sezon için ödeme yapmak istemiyoruz.”

Oyuncu 11 Şubat 2015’te diğer beyanlarını sunmuştur.

Tarafların Durumları

Davacının maddi talepleri aşağıdaki gibidir:

- 2013-14 sezonuna ilişkin maaş ve prim alacakları toplamı 147.500,00 USD

- 2014-15 sezonuna ilişkin maaş alacakları toplamı 465.000,00 USD

- 2014-15 sezonuna ilişkin prim alacakları toplamı 217.500,00 USD

Davalı cevap dilekçesi vermemiş, buna ilaveten 08 Şubat 2015 tarihinde davacıya olan borçlarını ödemek istediğini 2014-15 sezonuna ilişkinse para ödemek istemediğini bildirmiştir.

BAT’ın yargı yetkisi

BAT mevzuatının 2.1. maddesine göre BAT merkezi ve hakem yargılaması Geneva İsviçre’dedir. Hakem yetkisi İsviçre Uluslararası Özel Hukuk mevzuatı PILA’nın 12. Bölümünden gelmektedir.

BAT yargılamasının yapılabilmesi için uyuşmazlık konusu taraflar arasında geçerli bir hakem heyeti anlaşmasının varlığına bağlıdır.

Hakeme tevdi edilen uyuşmazlık finansal bir nitelik taşır ve Hakem Kararı OILA 177(1) maddesi uyarınca yetkilendirilmiştir.

Davacının başvurusunda BAT yetkisinin kullanılabilmesi için taraflar arasındaki anlaşmada UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ adlı aşağıdaki klozun varlığına bağlıdır:

“Any dispute arising from or related to the present contract shall be submitted to the Basketball Arbitral Tribunal (BAT) in Geneva. Switzerland and shall be resolved in accordance with the BAT Arbitration Rules by a single arbitrator appointed by the BAT President. The seat of the arbitration shall be Geneva, Switzerland. The arbitration shall be governed by Chapter 12 of the Swiss Act on Private International Law (PIL), irrespective of the parties' domicile. The language of the arbitration shall be English. The arbitrator shall decide the dispute ex aequo et bono.”

Hakem klozu yazılı olmak zorundadır PILA madde 178 (1) deki diğer koşulları sağlamak zorundadır.

PILA madde 178 (2) uyarınca ana metne sağdık kalmak şartıyla uyuşmazlıklarda İsviçre Hukukunun uygulanması zorunluluğu yoktur.

Hakem klozunun dili sade ve anlaşılırdır şöyle ki, taraflar açıkça BAT seçeneğini koyabilirler.

Sonuç olarak davalı davaya cevap vermemiş 15 Ocak 2015 ve 8 Şubat 2015 tarihlerinde beyan dilekçesi vermiş, bu beyanlarında da hakem yargılaması, hakem ataması veya kurul hakkında beyanda bulunmamıştır.

Yukarıdaki nedenlerden dolayı Hakem’in davacının başvurusunu sonuçlandırma yargı yetkisi vardır.

HÜKÜMLER

Hakem 2013/14 sezonuna ilişkin 147.500,00 USD’in davacıya ödenmesi gerektiğini tespit etmiştir.

2014/15 sezonuna ilişkin talepler ise daha karışıktır. Bunun için sözleşmedeki “özel şartlar”a bakılmıştır.

“Birinci maddeye göre “Oyuncu ödemelerin gecikmesi durumunda başkaca bir ihtar ya da uyarıya gerek duymaksızın şu haklara sahip olacaktır. Ödemelerin 21 günü geçmesi durumunda oyuncu antremanlara ve maçlara katılmama hakkına sahip olacaktır. Kulüp ödemelerdeki gecikmenin 30 günü aşması durumunda oyuncu ya da yasal temsilcisinin ilk ihtarı ile sözleşmenin feshedileceğini gayri kabil-i rücu olarak kabul etmiştir. Bu durumda oyuncunun sözleşmesindeki kalan bedeller de muaccel hale gelecektir. Fesih ile birlikte oyuncunun TBF sözleşmesi de vakit kaybetmeksizin fesih edilecektir. Feshin yapılmaması durumunda kulüp oyuncuya sözleşme miktarı kadar tazminat ödeyecektir. Bu madde oyuncunun TBF açısından yükümlü tutulmamasını garanti altına almak amacıyla konulmuştur. “

“İkinci maddeye göre Kulüp oyuncunun 2014/15 sezonuna ilişkin sözleşmesini 20.06.2014 tarihine kadar oyuncuya yazılı bir bildirim göndermekle 50.000 USD bedel karşılığı feshedebilecektir.” Davalı külüp 19.06.2014 tarihinde oyuncuya sözleşmeyi feshedip 50.000 USD’yi ödeyeceği yönünde yazılı bir bildirimde bulunmuştur. Ancak 50.000 USD kulüp tarafından oyuncuya ödenmemiştir.

Oyuncu öncelikle 19.06.2014 tarihli fesih bildiriminin eline ulaşmadığını belirtmiş ancak oyuncunun 29 Eylül 2014’te kulübe antremanlara katılmadığı yazısına gönderdiği cevabında sözleşmenin 19.06.2014 tarihinde feshedildiğini belirttiği tespit edilmiştir.

GİDERLER

1. BAT mevzuatının 17. maddesi uyarınca masraflar BAT başkanı tarafından belirlenir ve BAT başkanı hangi tarafın hangi nispette giderlere katılacağını belirler ve genel kural olarak yargılama sonunda lehine hüküm kurulan taraf için avukatlık ücretini belirler.
2. 14 Nisan 2015 tarihinde BAT mevzuatı madde 17.2 ye atfen BAT başkanı uyuşmazlık için yargılama giderinin 9.920,00 Euro olduğuna karar vermiştir.
3. Genellikle uygulamada davacı tarafın oyuncu olduğu ve dava sonunda haklı çıkan taraf olduğu gözetildiğinde BAT mevzuatı uyarınca hakem yargılaması masrafları, oyuncunun kabul edilebilir zorunlu masrafları ve harcamaları da davalıya yükletilir. BAT mevzuatı madde 17.4 uyarınca

Bir tarafın haklı çıkması durumunda alabileceği maksimum avukatlık ücreti ve diğer masraf kalemleri aşağıdaki gibidir.

KARAR

Aşağıda gerekçesi açıklanacağı üzere hüküm kurulmuştur:

1. Trabzonspor Basketbol Kulübünün Kaya Peker’e,

• 500,00 USD net ödenmeyen maaş ve prim alacağı
• 000,00 USD ödenmeyen fesih ücreti ödemesine karar verilmiştir.

1. Trabzonspor Basketbol Kulübünün Kaya Peker’e, avukatlık ücreti olarak 10.000,00 Euro ödemesine karar verilmiştir.
2. Trabzonspor Basketbol Kulübünün Kaya Peker’e yargılama gideri olarak 4.960,00 Euro ödemesine karar verilmiştir.
3. Diğer taleplerin reddine karar verilmiştir.

Av. Özcan YÜKSEL

 

Makalenin izinsiz paylaşılması yasaktır